احترام گذاشتن به شخصیت کودک
یکی از حقوقی که کودکان نیز برخوردار هستند حق محترم بودن و تکریم است.
پیامبر اکرم (ص) گاهی به خاطر نوادگان خود ( حسنین علیهم السلام) سجده نماز را طولانی میکردند. گاه بخاطر گریه کودکی که با مادر خود در نماز شرکت نموده بود نماز را سریع تر پایان میدادند و به کودکان احترام میگذاشتند و درس پرورش شخصیت اطفال را به مردم می آموختند.
از ایشان روایت شده است : به فرزندان خود احترام بگذارید و به آداب و روش های پسندیده با آنها معاشرت نمایید.
کودک نباید بخاطر سن کمی که دارد و یا بخاطر ضمیر پاکی که دارد نادیده گرفته شود و یا با او برخورد شایسته صورت نگیرد.
در سفارشات معصومین توصیه های متعددی در خصوص احترام به کودک به ما رسیده است. مثلا اینکه وفتی نام فرزندتان را میبرید او را گرامی دارید و در مجلس برایش جا باز کنید و با ترشرویی با او برخورد نکنید.
در اینجا به برخی از راه های شخصیت دادن به کودک اشاره میگردد:
-
همبازی شدن با کودک:
یکی از راههای پرورش شخصیت در کودکان شرکت بزرگسالان در بازی آنان میباشد. از رسول اکرم (ص) روایت شده که فرمودند: آنکس که با کودک سروکار دارد باید رفتاری کودکانه در پیش گیرد. (من لایحضره الفقیه ج 3 حدیث 4707)
-
سلام کردن به کودک:
یکی دیگر از راههای شخصیت دادن به کودک، سلام کردن به اوست. رسول اکرم فرمودند : پنج چیز است که تا لحظه مرگ آنها را ترک نمیکنم، یکی از آنها سلام گفتن به کودکان است. این اعمال را همیشه انجام میدهم تا پس از من بین مسلمین رایج گردد. کودکی که به او سلام کنند بدین وسیله به وی احترام میگذرانند و کودک نیز لیاقت و شایستگی خود را باور میکند و از کودکی احساس میکند که دیگران برای او اهمیت و ارزش قائلند.
-
وفای به عهد:
وقتی اولیا و مربیان جهت تشویق به کودک وعده ای میدهند، کودک از آنها توقع دارد تا به وعده خود عمل کنند، در اینصورت اگر اولیا به وعده خود عمل نکنند کودک اعتمادش به والدین سلب میگردد و دیگر توجهی به آنان نمیکند. حتی در تنبیه نیز کارشناسان تربیتی قائلند که اگر تهدیدی در راستای تنبیه صحیح انجام میدهید عمل کنید تا کودک شما را باور کند.
امام کاظم (ع) میفرمایند : زمانی که به کودکان وعده ای دادید به آن وفا کنید زیرا آنان تصور میکنند که شما رازق ( روزی رسان) آنها هستید. ( کافی ج6ص50) -
حلم و بردباری:
تربیت و آموزش کودکان باید توام با مهر و محبت و گذشت باشد. والدین بایستی با رویکرد عیب پوشی و نرمی با کودکان برخورد کنند.
در برخورد با فرزندان باید به ویژگی های وی توجه داشت و درمقابل جنب وجوش او اگرچه موجب مشکلاتی شود، باید صبر وحوصله به خرج داد. پیغمبر اکرم (ص) فرمودند: چه خوب است فرزند خردسال پرتحرک باشد تا در بزرگسالی دارای شخصیتی آرام و خویشتندار گردد.
در خصوص احترام گذاری به کودکان توصیههای عدیدهای در زمینه های گوناگون از قبیل آموزش، عواطف، سرگرمی ها و.. وجود دارد که ما به اهم آنها اشاره نمودیم.