شیردهی و روزه داری
مادران شیرده اگر اصول تغذیه ای را رعایت کنند منعی برای روزه داری ندارند ولی استثنائاتی از جمله وجود بیماری مادر و یا سن کودک شیرخوار وجود دارد
کارشناسان به نومادران توصیه میکنند در صورت تمایل به روزه گرفتن، در وعده سحر و افطار انواع مواد غذایی مفید و حاوی ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز سلامت خود و جنین را مصرف کنند. همچنین نوشیدن آب و مایعات درفاصله افطار تا سحر میتواند تاثیر بسزایی روی شیر مادر داشته باشد.
توصیه هایی برای روزه داری مادران در دوران شیردهی
- در صورت روزه داری حتما سحری مصرف کنید
- هنگام روزه داری، در طی روز استراحت کافی داشته باشید.
- در هوای گرم از منزل خارج نشوید.
- از افطار تا سحر تمام مواد مواد مغذی مورد نیاز بدن را دریافت می کنید.
- در فاصله افطار تا سحر از مواد غذایی مناسب ، قندهای طبیعی مثل خرما و توت، سبزی خوردن و انواع سالاد ، کربوهیدرات های پیچیده و نان های سبوس دار، انواع گوشت و لبنیات استفاده نمایید.
- برای روزه داری با مشاور تغذیه مشورت نمایید. از او رژیم غذایی مناسب که با توجه به شرایط و وضعیت شما و کودکتان نوشته شده ، دریافت کنید.
- مطمئن باشید درصورت رعایت برنامه تغذیه ای مناسب، در رشد کودکان اختلالی ایجاد نمی گردد.
- در زمان سحری می توانید از مکمل های ویتامین D طبق نظر پزشک استفاده کنید.
- از قطره شیرافزا استفاده نمایید.
برخی از پزشکان روزه داری مادران شیرده را منوط به سن نوزاد میکنند. مثلا قائلند در صورتی که سن کودک زیر شش ماه است وتنها از شیر مادر تغذیه میکند، مادر روزه نگیرد و در صورتی که کودک شیرخواربالای شش ماه داشته و غذای مکمل علاوه بر شیر مادر مصرف میکند منعی برای روزه داری مادر شیرده نیست. اما آنچه از نظرات جمعی از پزشکان و متخصصان فهمیده میشود اینست که در رابطه با مادران شیرده حالت یکسانی وجود ندارد و هر فرد با فرد دیگر متفاوت است ودر نتیجه شاید روزه داری برای مادری جایز و برای مادر دیگری ممنوع باشد.
حکم روزه داری در ایام شیردهی از منظر مراجع عظام تقلید
روزه گرفتن در زمان شیردهی از نظر مقام معظم رهبری
آیا روزه گرفتن بر زن باردارى که نمى‌داند روزه برای جنین او ضرر دارد یا خیر، واجب است؟
اگر بر اثر روزه، خوف ضرر بر جنین وجود داشته باشد و خوف وى هم داراى منشا عقلایى باشد، افطار بر او واجب است، در غیر این صورت، واجب است روزه بگیرد.
تکلیف زنى که شیر مى‌دهد، در مورد روزه چیست؟
اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر او و ناراحتى بچه شود یا براى خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست. در صورت اول باید براى هر روز، یک مد طعام (تقریبا ۷۵۰ گرم گندم یا نان یا برنج یا مانند آن) به فقیر بدهد و در فرض دوم، این امر احتیاط واجب است و در هر حال، روزه‌ها را باید قضا کند.
روزه گرفتن در زمان شیردهی از نظر آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی
آیا روزه بر مادرى که بچه شیر مى‌دهد، واجب است؟
زنانى که بچه شیر مى‌دهند (خواه مادر بچه، خواه دایه) اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر آن‌ها و ناراحتى بچه شود، روزه بر آن‌ها واجب نیست. ولى براى هر روز، کفاره (یک مد طعام) واجب است و بعدا نیز باید روزه را قضا کنند. اما اگر روزه براى خودشان ضرر داشته باشد، کفاره لازم نیست ولى بعدا روزه‌هایی را که نگرفته‌اند، باید قضا کنند.
خانمی که یک سال به دلیل بارداری و ۲ سال به دلیل شیردهی روزه نگرفته و هر ۳ سال کفاره تمام روزه‌هایش را داده است، حکم قضای روزه‌هایش چگونه است و اصلا باید روزه قضا بگیرد یا خیر.؟
چنانچه روزه گرفتن در این مدت برای او ضرر داشته، قضا ندارد ولی اگر برای بچه ضرر داشته، باید قضای آن را هم به جا بیاورد.
روزه گرفتن در زمان شیردهی از نظر آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی
برای خانم‌های باردار از چه ماهی روزه گرفتن واجب نیست؟
معیار، ماه چندم نیست و روزه بر او واجب است. مگر وقتی که از یک منشا عقلایی و قابل اعتماد مانند تجربه خود یا گفته پزشک مورد اطمینان، خوف ضرر برای خودش یا بچه اش وجود داشته باشد.
زنی که باردار است و نمی‌داند روزه برایش ضرر دارد یا نه، آیا باید روزه بگیرد؟
اگر خوف ضرر برای خودش یا جنین وجود داشته باشد، نباید روزه بگیرد و اگر خوف ضرر ندارد، باید روزه بگیرد.
زن شیردهی که فرزندی دارد که علاوه بر خوردن غذا، از شیر مادر نیز استفاده میکند و مادر به علت شیردهی، ضعف کرده و چند روز را روزه نگرفته، وظیفه‌اش چیست؟
در فرض سوال، چنانچه روزه براى بچه یا مادر او به خاطر شیر دادن ضرر داشته یا احتمال عقلایى ضرر مى‌داده که قهرا موجب خوف ضرر میشود، خوردن روزه اشکال ندارد. ولى باید براى هر روزی که خورده یک مد طعام مانند گندم و جو و برنج به فقیر غیرسید بدهد. دادن پول این‌ها کفایت نمى‌کند و باید قضاى روزه‌ها را نیز بگیرد.
روزه گرفتن در زمان شیردهی از نظر آیت‌الله العظمی وحید خراسانی
تکلیف زنی که زایمان او نزدیک است و روزه برای حمل او یا برای خودش ضرر دارد چیست؟
در فرض مذکور روزه او صحیح نیست و بعدا باید روزه خود را قضا بنماید. در موردی که روزه برای حمل او ضرر داشته باشد علاوه بر قضا باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد. احتیاط مستحب این است که در صورتی هم که روزه برای خودش ضرر دارد، یک مد طعام به فقیر بدهد.
آیا زنی که بچه شیر می‌دهد میتواند روزه بگیرد؟
اگر شیر او کم باشد و روزه برای بچه یا برای خودش ضرر داشته باشد جایز نیست روزه بگیرد. بلکه باید بعدا قضای آن را بجا آورد و این حکم در صورتی است که شیر خوردن این بچه از راه دیگری میسر نباشد. اگر میسر باشد واجب است آن زن روزه بگیرد. و در صورتی که روزه برای بچه‌اش ضرر داشته باشد علاوه بر قضا باید فدیه هم بپردازد. یعنی برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد. احتیاط مستحب این است که در صورتی که روزه برای خودش ضرر داشته باشد برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
روزه گرفتن در زمان شیردهی از نظر آیت الله العظمی سیدعلی سیستانی
زنى که زاییدن او نزدیک است و روزه براى خودش یا حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه‌هایى را که نگرفته باید قضا نماید.
زنـى کـه بـچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است چه مادر بچه یا دایه او باشد، یا بى‌اجرت شیر دهد اگـر روزه بـراى خودش یا بچه‌اى که شیر می‌دهد ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید براى هر روز یـک مـد طعام به فقیر بدهد. در هر دو صورت روزه‌هایى را که نگرفته باید قضا نماید ولى بنابر احتیاط واجـب ایـن حـکـم اخـتصاص به موردى دارد که شیر دادن بچه منحصر به همین راه باشد. اما اگر راه دیگرى بـراى شـیر دادن بچه باشد – مثلا این که چند زن در شیر دادن او شرکت کنند – ثبوت این حکم محل اشکال است.
نکته پایانی
اگر روزه هستید و نوزاد تنها با شیر شما تغذیه میشود علائم زیر نشان دهنده کمبود حجم شیر و ناکافی بودن مواد مغذی در آن است. باید برای ادامه روزه داری با متخصص مشاوره انجام دهید:
- پوشک کودک کمتر از زمان‌های دیگر خیس است که نشان می‌دهد به اندازه کافی مواد غذایی نخورده و خروجی نداشته است.
- گریه کودک پس از تغذیه و بی علاقه‌گی او به خوردن شیر
- کاهش وزن نوزاد
- بدخوابی و بی خوابی او که همگی می‌توانند در اثر ناکافی بودن تغذیه او انجام شوند
